ریگبرداریها از مناطق مختلف هرات، بهویژه ساحه پشتون پل، کمرکلاغ و شیدایی این ولایت، سبب نگرانی ادارات حوزه دریایی هریرود _ مرغاب و محیط زیست هرات شده است. نوراحمد بارز، رییس عمومی حوزه دریایی هریرورد _ مرغاب، به کلید گفت که هرچند ساحات مختلف، بهویژه منطقه کمرکلاغ شهر هرات، جزء ساحات ممنوعه برای ریگبرداری اعلام شده است اما هنوز هم ریگبرداریها از این ساحات به گونه غیرقانونی جریان دارد. به گفته بارز، تنها نظارت از بستر دریاها از مسوولیتهای این اداره است و جلوگیری از ریگبرداریهای غیرقانونی جزء وظایف اداره معادن و پترولیم ولایت هرات میباشد که باید در این زمینه توجه جدی به خرج دهد.
در همین حال، نصیراحمد فضلی، رییس اداره محیط زیست ولایت هرات، نیز از ریگبرداریهای غیرقانونی و بیش از حد در مناطق مختلف این ولایت، بهویژه منطقه کمرکلاغ، ابراز نگرانی کرده و میگوید که این ریگبرداریها خطرات جدی به دنبال دارد. فضلی، ادارات مسوول در این زمینه را متهم به کمتوجهی کـرد و هشـدار داد کـه اگـر بـه وضعیـت نابـسامـان منطقه کمـرکلاغ رسیــدگـی جــدی صـورت نگیـرد، خاکبرداریهای غیرقانونی عواقب ناگواری برای این منطقه در پی خواهد داشت.
از سوی دیگر، مسوولان ریاست معادن و پترولیم ولایت هرات، این ادعای مسوولان ریاست حوزه دریایی هریرود_ مرغاب و اداره محیط زیست ولایت هرات را رد کرده و میگویند به اثر نظارتهای آنها هیچگونه ریگبرداری خودسرانه و غیرقانونی در ساحات تحت پوشش این اداره وجود ندارد. عبدالجمیل الیاسی، رییس اداره معادن و پترولیم ولایت هرات، در مصاحبه اختصاصی با کلید گفت در سالهای گذشته از منطقه کمرکلاغ شهر هرات ریگبرداریهای غیرقانونی صورت گرفته است، اما در حال حاضر هیچگونه ریگبرداری خودسرانه و غیرقانونی در هیچ منطقهای از ولایت هرات صورت نمیگیرد.
هرچند مسوولان اداره حوزه دریایی هریرود _ مرغاب و رییس محیط زیست ولایت هرات ادعا دارند که در نشستهای مختلف در رابطه به ریگبرداریهای خودسرانه و غیرقانونی از مناطق مختلف هرات، با مسوولان ریاست معادن و پترولیم این ولایت صحبت کردهاند، اما الیاسی میگوید در این رابطه هیچگونه گفتگویی تا هنوز صورت نگرفته است.
جیلانی فرهاد، سخنگوی والی هرات، نیز تأیید میکند در برخی از مناطق این ولایت ریگبرداریها به گونه بیرویه صورت میگیرد. اما وی عدم شفافیت و مبهم بودن قراردادهای ریاست معادن و پترولیم هرات با شرکتهای ریگبرداری را از دلایل اصلی ریگبرداریهای بیرویه و غیرقانونی در این ولایت میداند. سخنگوی والی هرات در گفتگویی با کلید علاوه کرد که در این زمینه تلاشها جریان دارد تا جلو ریگبرداریهای غیرقانونی گرفته شود.
با این وجود، وکیلاحمد بارک، کارشناس محیط زیست در ولایت هرات، معتقد است که ریگبرداریهای زیاد در برخی مناطق منجر به تغییر مسیر دریای هریرود شده و در برخی مواقع زمینهای زراعتی و نباتات بومی ساحل دریا را نیز از بین برده است. وی همچنان تأکید دارد در فصل تابستان با گرم شدن هوا و بادهای 120 روزه هرات، حرکت ریگهای روان در سطح دریای هریرود تسریع میگردد که این تنها بخشی از خطرات ناشی از ریگبرداریهای غیرقانونی و بیش از حد از ساحل و کنارههای این دریا است.
بارها از ریگبرداریهای غیرقانونی در برخی از مناطق ولایت هرات انتقاد شده است، اما هنوز هم دیده میشود کــه ادارات مسـوول از ادامه ریگبرداریهای غیرقانونی جلوگیری نکردهاند. گفته میشود در صورتی که جلو ریگبرداریهای غیرقانونی در ساحات یاد شده گرفته نشود، ضمن وارد آمدن تغییرات ناخواسته در مسیر جریان آب دریای هریررود، گیاهها و نباتات بومی در ساحل و کنارههای آن نیز از بین رفته و عوارض طبیعی دیگری را نیز به بار خواهد آورد. به همین دلیل شهروندان هرات و آگاهان امور محیط زیست از اداره محلی این ولایت تقاضا دارند بدون تأخیر و تعلل، راهکار قابل قبول و مؤثری در جهت جلوگیری از ریگبرداریهای غیرقانونی در این ولایت روی دست گیرد.
