از سالها به این سو تلاش هایی وجود داشت تا برای کشت تریاک بدیل مناسبی پیدا شود. اما برخی ها به این باور بودند که این کار ممکن نیست، چون هیچ تولیدی قادر نیست جای سود تریاک را بگیرد. گرچه در سال های بعد از 2001 کشت «پلی» یا بادام زمینی در ولسوالی نادعلی هلمند رایج گردید که حاصل آن به کارخانه ای در ولسوالی ژیری انتقال می یافت و برای تولید روغن از آن استفاده می شد، اما با اوج گیری جنگ در هلمند و قندهار این کشت از میان رفت و کارخانۀ روغن سازی قادر به تولید بیشتر روغن نشد.
در حالیکه در دو سالی که در برخی از نقاط هلمند، پلی کشت شد، مردم حاصل خوبی به دست آوردند و همه در پی کشت این ماده بر آمدند. اما از چند سال به این سو زارعان هرات به کشت زعفران رو آورده و از این درک پول خوبی به دست می آورند.
مقامات وزارت زراعت می گویند که تولید زعفران در سال 2010 دو برابر سال 2009 شده که رشد صد درصدی تولید این مادۀ محرک و خوشبو را نشان می دهد.
ازیک هکتار زمین که حدود چهار ونیم جریب زمین می شود، در سال 12 کیلو گرام زعفران حاصل برداری شده که 30 هزار دالر پول می سازد و این برای دهقانی که قادر به کشت یک و نیم تا دو هکتار زمین شود، حاصل بسیار خوبی به بار می آورد. چون اگر زمینی با این مساحت تریاک کشت شود هر گز چنین عایدی را نصیب دهقانان نمی سازد، به این خاطر است که زعفران چون حریف قدرتمندی در برابر تریاک قد بر افراشته و مافیا را به تشویش انداخته است.
گفته می شود که در ولایت هرات کشت زعفران از پنج هزار هکتار در سال 2009 به هفت هزار هکتار در سال2010 بالا رفته و عاید آن درین سال در هرات به صد ملیون دالر رسیده است.
مردم ولسوالی دامان ولایت قندهار می گویند که کشت زعفران در این ولسوالی تریاک را شکست داده و بعضی از موسسات به پخش تخم زعفران برای مردم می پردازند و مورد استقبال ساکنان این ولسوالی قرار می گیرد. اما تلاش های جدی در جلوگیری از کشت آن در جریان است.
با اینکه زعفران آرام آرام در برابر تولید تریاک در افغانستان قد بالا می کند، اما زعفران کاران در این چند سال با دو تهدید مهم رو به رو بوده اند.
از یکسو دولت ایران تلاش داشته تا کشت زعفران در افغانستان، مخصوصاً در هرات را از طرق مختلف تهدید کند و از سوی دیگر زعفران افغانستان را به قیمت پایینی خریداری کرده و در بازار های جهان به نام زعفران ایرانی به فروش برساند.
در این رابطه زارعان هرات بار ها شکایت کرده اند در صورتی که دولت افغانستان نتواند بازار مناسب و زمینۀ فروش خوبی برای زعفران مهیا سازد، ایران روز تا روز نرخ زعفران را کاهش داده، تا جایی که منجر به پایان دادن به کشت آن در هرات خواهد شد.
زیرا زعفران افغانستان بهترین نوع زعفران در جهان بوده و ایران هراس دارد که روزی زعفران افغانستان باعث شکست کامل زعفران ایران در منطقه و جهان خواهد شد. ایران با عوامل خود حتی دهقانان هراتی را با سلاح تهدید می کند که به زرع زعفران نپر دازند. تاجران ایرانی همین اکنون از تجارت زعفران افغانستان که به نام زعفران ایرانی در بازار های جهان به فروش می رسانند، سود های کلانی به جیب می زنند. کاریکه پاکستانی ها با قالین افغانستان می کنند و قالین های افغانی را در بازار های جهان به نام قالین پاکستانی به سودا کرده، تاجران پاکستانی از این درک سود های کلانی را تصاحب می شوند.
تهدید دیگری که متوجه زعفران افغانستان است، مخالفت مخالفان مسلح با زرع این ماده در مناطقی مثل قندهار، هلمند، ارزگان و فراه می باشد.
گزارش های رسیده از ارزگان حاکی از آن است که طالبان مسلح در این ولایت به دهقانان اخطار داده اند در صورتی که به جای تریاک زعفران بکارند، جزای سنگینی خواهند دید و با اینکه دهقانان ارزگانی اشتیاق زرع زعفران را دارند، اما این تهدید باعث شده تا قادر به چنین زرعی نشوند و جبراً تریاک بکارند. مخصوصاً که امسال خشکسالی است و قیمت تریاک افزایش یافته است.
در صورتی که این دو مانع مهم در برابر زعفران افغانستان از میان برداشته نشود و دولت افغانستان جایگاه شایستۀ برای تجارت زعفران پیدا نکند و جهت رشد بیشتر آن کمک های خاصی به این زارعان انجام ندهد، ممکن نیست زعفران چون بدیل شایسته ای جای زرع تریاک را بگیرد و بتۀ جنایت و خیانت در افغانستان بخشکد. این را باید همین امروز وزارت تجارت افغانستان در نظر بگیرد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
