پس از تجاوز روس هــــا برافغانستان و ايجاد حكومت به رهبري ببرك كارمل، در سال 1358 در بسياري ازمناطق كشور رويداد هاي ناهنجاري، بر اثر اختلافات خانواده گي به وقوع پيوست. يكي از اين رويداد هــــا در قريـــه “سبول” ولسوالي غوريان ولايت هرات رخ داده بود.
واقعه از اين قرار بود كه داماد خانواده خسرش را بخاطـــر انكار كـــــردن از دادن دخترش به قتل رسانيد، دشمنــــــي ميان خانوادهء داماد و عروس زماني آغاز شد كه نيروهاي حكومتي، قاتل(داماد) و سه تـــــن ديگـــر از دوسـتان اش را به حمايت از مقتول( خسر) در محضر عام مرمي باران كردند.
شاهدان عيني واقعه مـي گويند: “سربازان دولتي پس از به قتل رساندن اين افراد كه در ميان شان يكتن مجروح شده بود، آنان را در يك چاه آب انداختند.”
عبدالقادر شخصي اســـت كــــه در اين واقعه پدرش را از دســــت داده، وي در مورد جريان اين واقعه گفت: ” مــن در آنزمان 5 ساله بودم، نزديك شام بود كه سربازان حزب دموكراتيك خلق با چند تانك وارد قريه ما شدند.در خانه سه تن از نزديكان ما مهمان بودند،سربـازان با زور و جبر، داخل خانه شده و پدرم را با سه تـــــن مهمان دستگير نموده با خود بردند.بعدهــــا فهميديــم كه آنان را به سوي ولسوالي غوريان بردنــد و مــــردم منطقه شاهدان عيني كشتـه شدن پــــــدرم و مهمانــــان ما بودند. شاهدان عيني مي‌گويند كه سربازان خلق همه را در محضر عام تير باران نمودند كه در نتيجه سه تن كشته شدند و پدرم كــــه زخمــــي بود، فرياد زده و خواهان كمك شده بود؛ اما سربازان هيچ توجهي به او نكرده و پدرم را زنــــده، با سه كشته، در پيش چشمان مردم در چاهي انداختند كه سرانجام پدرم در همانجا جان باخت.”
بنا به گفتهء شماري از باشنده گان قريهء سبول، غلام دستگير به خاطــري خسرش” ارباب قادر” را به قتل رساند كـــه وي از نكاح او با دخترش انكار كرده بود و قتل “ارباب قـــادر” باعث قتل چهار تن ديگر توسط دولت وقت شد.
اما محمد غــلام پسر بزرگ ارباب قادر كه در آنزمان 20 سال داشت و اكنــــــون مـــــــرد ميان سالي است، با رد ايـن موضوع و داخل نشدن به جزئيات بيشتر گفت:
” شب هنگــام پدرم از سوي اين جنايت كاران به قتل رسيد.غلام دستگيرو دوستانش بنام هاي محمـــد، آدم خــــان، و عبدالقادر همـــه گناهكار بودند.هيچ كدام شان بــي گناه نبودند، اينكه كسي زنده بگور شده باشد، من خبر ندارم.”
با آنكه خواستيم نـــظر متضرريــــن ديگر اين رويداد را نيز داشته باشيــــم؛ امــــا بــنا بــــه گفته باشنده‌گان محل، بازمانده گـــــان ديگر اين رويداد، پس از وقوع حادثه منطقه را ترك گفته اند.
زمانيكه به مــــحل تير باران اين افراد از سوي نظاميان خلق رسيديم، طوريكه ديده مي شود همه خانه ها در اين جا گلي انـد و همان چاه و مكان كه اين افراد به قتل رسيده بودند،هنوز تا اندازهء به همان شكل سابق اش باقي مانده است.
محمد حســين ســـــخنانش را چنين ادامه ميدهد: ” سكـــوت همــــه جـا حكمفرما بود، كس جرئت گپ زدن نداشت، مـــردم از هرطرف توسط سربازان فرا‌خوانده شدنـــد،حالت وحشتناكي بود كــــه تـــا هنوز نتوانسته ام خاطرات تلخ آن روز را فراموش كنم. بـــه هر صورت خلقي ها اين افراد را كه شامل داماد، پـــــدرو دو تــن ديگر بودند، رو به طرف ديوار و پشت بــه طرف مردم ايستاده كرده و بالاي شان فير نمودند، همه بــه زمين افتادند وبي حركت ماندند،اما يك تن در ميان شان زخمي باقي ماند، بعد ازآن سربازان اجساد را به شمول يك تن زخمي با يــك عراده جيپ روسي به محل نزديك همين منطقه انتقال دادنــــد تــــا آنان را درچاهي بياندازند. پيرمرد زخمي كــــه مرمي ها به پاهايش اصابت كرده بود،التماس كنان نجات مي طلبيد اما كسي جرئت نداشت تا بــــه او نزديك شود، تا آنكه سربازان با بيرحمــــي همـــه را به شمول پير مرد زخمي در چاهـــــي عميق و پر از آب انداخته و آنرا ازخاك پركردند كـــــه تاكنون همه در همين مكان مدفون اند.”
با آنكه پسر ارباب قادر، دست داشتن فاميلش با دولت را مبني بر كشتن ايــــن افـــراد رد مي كند، مي‌گويد:” هيچگاه دولت بــراي انتقام از پدرم اين افراد را نه كشته است.”
اما با آنهم ديده مي شود كـــه اين افراد توسط نظاميان حكومتي وقت درمحكمـه غير شرعي، به حكم محكمه صحرايي به قتل رسيده اند.
اينكه آيا مـــي تــــوان افراد را چنين محاكمه ومجازات كرد، حاجـــــي گل احمد رامش يكتن از قضات در محكمـــه هــــرات مي گويد: ” هيچگاه نمي‌تواند چنين فيصله هـــا شرعي و قانوني باشند زيرا چنين فيصله ها اكثراً با احساسات گرفته مي‌شود و در آن بــــراي ثابــت ساختن گناه افراد بيگناه،كوشش مي شود تا گناهكار ثابت گردند.”
اما عبدالقادر رحيمي رئيــس كميسيون مستقل حقوق بشر در ولايت هــرات مي گويد: “در اين مورد هيچگونه شكايت و يا دوسيه يي ثبت نداريم.”
بايد گفت كه تمامــــي قربانيان سه دهه جنگ دركشور همواره درانتظـــار بــــه محاكمه كشانيدن چنين افراد بوده ا ند؛ امـــا بـــــه گفتهء آنان، نه تنها مجرمين جرايم جنگي محــــاكمــه نشده اند بلكه هنوز هم بر سر قدرت باقي هستند .
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
