در پوهنتون تعلیم و تربیه تغییرات زیادی به میان آمده است. این تغییرات از مواد درسی و روش تدریس استادان گرفته تا محیط و امكانات آموزشی در این پوهنتون را شامل میشود. تمام اين تغييرات در مدت يكونيم سال اخیر در پوهنتون تعلیم و تربیه اعمال شده است؛ درست از زمانی كه ذبیحالله اسدی، جامعهشناس جوان كشور، ریاست این پوهنتون را به عهده گرفت.
اسدی دوره لیسانس را در رشته جامعهشناسی در پوهنتون كابل پشت سر گذاشته است. او دورههای ماستری و دوكتورا را در همین رشته در هند سپری كرده است. وی مدت يكونيم سال میشود كه ریاست پوهنتون تعلیم و تربیه استاد برهانالدين ربانی را به عهده دارد.
اسدی از نگاه شخصیتی یك انسان متواضع، شكستهنفس و خوشاخلاق است؛ كمتر ادعا و بیشتر عمل میكند؛ يك شنونده آرام است، به ندرت و در موقع ضرورت سخن میزند. او میگوید كه از كودكی چنین تربیه شده است. با بزرگانی همنشين بوده است كه متواضع و فروتن بودهاند.
این جامعهشناس جوان میگوید كه هدف غاییاش در زندگی، انسانیزیستن و كمك به دیگران برای رسیدن به زندگی انسانی است. به عقیده اسدی، موقعیت ویژه خانوادگی او باعث شده كه ویژگیهای شخصیتی متفاوتی نسبت به دیگران داشته باشد. او در یک خانواده متمول شهر كابل بزرگ شده است؛ از این حیث با افراد گوناگون از تمام سطوح جامعه در ارتباط بوده است. قطعاً همنشینی او با افراد گوناگون جامعه و نیز سطح توقع و انتظارات دیگران، اسدی را به مسیری هدایت كرده كه طی طریق در آن برایش لذتبخش، شادیآور و مبارك است. او كه سالهاست در مسير جامعهشناسی سیر میكند، تلاش دارد جامعه آسيبدیده ما را به سمت تعالی و كمال سوق دهد. اسدی برای این كار، ریاست نهاد تحصیلی را به عهده گرفته است كه سالانه صدها جوان افغان از آن فارغ و برای كار وارد اجتماع میشوند. او با مديريت سالم منابع انسانی و مالی در اين نهاد تحصيلی، نسلهایی را پرورش و به جامعه معرفی خواهد كرد كه آغوش افغانستان سالهاست برای استقبال و پذيرایی از اين نسلها باز است؛ نسلهایی كه با زیور علم آراستهاند و دارای طرح و برنامه برای بهبود زندگی مردم و جامعهای است كه جنگ تمام بنیادهای آن را نابود كرده است.
اسدی جامعهشناسی خوانده است. وی میگوید كه این رشته را بر حسب نیاز جامعه ما انتخاب كرده است. برداشت او از جامعهشناسی این گونه است: “جامعهشناسی یك رشته جدید علمی است. این رشته در اوایل قرن 20 ظهور كرد و شامل مواد آموزشی در پوهنتونها شد. اما متأسفانه در افغانستان و بیشتر كشورهای آسیایی، توجه چندانی به علم جامعهشناسی صورت نگرفته است؛ در حالی كه در اروپا تمام علوم انسانی مدیون علم جامعهشناسی تلقی میشود.”
از دید اسدی، در علم جامعهشناسی، بافتهای اجتماعی و ساختار جامعه و نیز نهادهای اجتماعی و روابط میان این نهادها مورد بررسی قرار میگیرد. او علم جامعهشناسی را برای شناخت اجتماع انسانی و نیز بهبود و اصلاح جامعه بشری بسیار مفید میداند. با این حال، اسدی میگوید كه اصلاح جامعه زمانگیر است و نیاز به سرمایهگذاری هنگفت دارد: “اصلاً هیچچیزی به آسانی به دست نمیآید. اگر یك جنگجو میخواهد قهرمان شود، باید تمام زمینههای قهرمان شدن را برای خود فراهم كند؛ چون اهداف بزرگ، كنشهای بزرگ میطلبد و اهداف عقلانی، كنشهای عقلانی. در جامعهای كه درگیر بحران است و بحران اخلاقی، ارزشی، هویتی و امنیتی در آن بیداد میكند، نه سرمایهدار در آن مصوون است و نه فقیر. ما هر كدام در میان همین مشكلات بزرگ شدهایم و طبعاً این مشكلات بالای جسم، روان و اندیشه ما تأثیرگذار بوده است. از این رو، به زمان زیاد نیاز است تا جامعه خود را اصلاح كنیم و شرایط مناسبی را برای زندگی خود و نسلهای آینده فراهم كنیم.”
این جامعهشناس به جوانان و محصلان توصیه میكند كه صبور و استوار باشند؛ مشكلات در راه تحصیل را تحمل كنند و گذشت را پیشه سازند. به عقیده او، تنها با همین ویژگیها میتوان راه دشوار رسیدن به هدف را طی كرد و به جایگاه متعالی كه دنبال آن هستیم، رسید. اسدی با اشاره به خاطرهای گفت او با وجود مشكلاتی كه در زندگی داشت، هرگز دست از تلاش نكشید و سرانجام تحصیلات خود را موفقانه به پایان رساند: “من در هند مصروف تحصیل بودم كه پدرم خانه ما را فروخت و هزینه تحصیل مرا پرداخت كرد. وقتی از هند برگشتم، به جای آنكه به طرف خانه خود بروم، به سوی خانه كرایی رفتم كه پدرم پس از فروش خانه ما آن را كرایه كرده بود؛ این برایم بسیار متأثركننده بود. با وجود تمام این مشكلات، بالاخره با تفاهم خانوادهام موفق شدم خود را به جایگاه بلندی از دانش برسانم. پس از پایان دوره تحصیل، در 11جدی 1395 به ریاست پوهنتون تعلیم و تربیه رسیدم. برای تصدی این پست افراد زیادی كاندید بودند، ولی از میان تمام آنها تنها من انتخاب شدم. بنابراین، هر كسی كه بتواند با مشكلات مبارزه كند و با صبوری و شكیبایی به دنبال هدفش باشد، حتماً روزی در جایگاهی قرار خواهد گرفت كه آن جایگاه شایسته او است.”
ذبیحالله اسدی پس از احراز كرسی ریاست پوهنتون تعلیم و تربیه، تغییرات وسیعی در تمام بخشهای این پوهنتون به میان آورده است. او درباره این تغییرات به مجله كلید گفت: “با شروع كار در پوهنتون، نخست برای تمام صنوف درسی بودجهسازی كردم. در گذشته از سوی دولت تنها دو ملیون افغانی به پوهنتون ما اختصاص داده میشد ولی با اعمال تغییرات جدید در این پوهنتون، بودجه انكشافی ما به بیش از 20 ملیون افغانی رسید. من و همكارانم در كنار اینكه بودجه سابق را در راه درست آن مصرف كردیم، زمینه را برای جذب بودجه بیشتر نیز فراهم كردیم. در گام بعدی، با این بودجه، تمام صنفها را با پروجكتور تجهیر و به دنبال آن برای تمام استادان كمپیوتر لبتاب توزیع كردم. هدف این بود كه استادان مواد درسی خود را در پاورپاینت آماده و به كمك كمپیوتر و پروجكتور برای شاگردان ارایه كنند. در كنار این اقدامات، به كمك همكارانم، بیش از سی وركشاپ آموزشی برای استادان در داخل و خارج از كشور و 41 كنفرانس علمی برای ارتقای ظرفیت استادان تنها در كابل برگزار كردیم. به همین ترتیب تلاش صورت گرفت تا استادان از چپترها به كتابها رجوع كنند؛ بناءً یك مركز تحقیقی را در پوهنتون با كمك مالی پوهنتونهای خصوصی ایجاد كردم؛ البته استادان هم در ساخت این مركز سرمایهگذاری كردند.”
رییس پوهنتون تعلیم و تربیه در ادامه افزود كه اكنون سیستم كار و تدریس در این پوهنتون كاملاً برقی شده است. اسدی همچنان میگوید كه قرار است بیش از 20 جلد كتاب در ماه ثور سال آینده توسط مركز تحقیقی كه آنها در پوهنتون تعلیم و تربیه ساختهاند، چاپ و راهی بازار كتاب شود. به گفته او، این كتابها آموزشی است و برای استفاده در رشتههای مختلف نوشته شده است.
ایجاد كتابخانه و مركز تحقیقی مستقل برای هر فاكولته از دیگر اقدامات اسدی در جریان یكونیم سال گذشته در پوهنتون تعلیم و تربیه است. او میگوید كه كتابخانه هر فاكولته گنجایش شصت نفر را به صورت همزمان دارد و برای مطالعه استادان و محصلان بسیار مفید خواهد بود. اسدی تأكید كرد كه تلاش میشود ظرفیت این كتابخانهها و مراكز تحقیقی در آینده گسترش بیشتری بیابد.
رییس پوهنتون تعلیم و تربیه همچنان گفت كه در سال آینده تحصیلی، قرار است دوره ماستری را برای سه رشته دیگر در این پوهنتون ایجاد كنند. این رشتهها شامل جامعهشناسی، ادبیات و شرعیات میشود. به همین شكل در نظر است یك برنامه ماستری جداگانه را برای “نابینایان و ناشنوایان” نیز در پوهنتون تعلیم و تربیه راهاندازی شود. تمویلكننده این برنامه دولت ناروی است.
اسدی میگوید راز موفقیت او در زندگی، اراده محكم است. او گفت كه انسانها تنها با اراده محكم قادر اند هر آنچه را كه میخواهند داشته باشند، به دست بیاورند.
این جامعهشناس با پشتكار در خانه با خواهران و برادرانش یكجا زندگی میكند. او چهار برادر دارد و چهار خواهر كه تمام آنها تحصیلات عالی دارند. اسدی ده سال پیش ازدواج كرده است و حاصل این ازدواج چهار فرزند است.
رییس پوهنتون تعلیم و تربیه میگوید كه او در خانه، كتاب را با صدای بلند میخواند تا زن و فرزندانش به آن گوش دهند. به گفته اسدی، خانم او بسیار مهربان است و به كتابهایی كه وی با صدای بلند میخواند، با دقت گوش میدهد. اسدی آرزو دارد كه فرزندانش آدمهای نیك و در خدمت مردم باشند.
به عقیده اسدی، هر انسانی نابغه است؛ به شرطی كه قدرت نبوغ خود را كشف و آن را پرورش دهد. او از جوانان میخواهد كه به اهميت خلقت خود پی برده و برای رسیدن به بلوغ فكری از هیچ كوشش و تلاشی دریغ نورزند. به گفته وی، انسانها همان گونه كه ظاهر متفاوت دارند، استعداد متفاوت نیز دارند؛ ولی باید تلاش شود كه هركس خودش باشد و از خود شخصیتی بسازد كه برایش مایه مباهات، افتخار، لذت و آرامش است.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید