ثبتنام نامزدان انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها به ترتیب در 22 و 24 ماه جوزا به پایان رسید. براساس اعلام کمسیون مستقل انتخابات، به استثنای ولایت غزنی، 16 هزار و 216 نفر در سراسر کشور برای تصدی کرسیهای ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها در انتخابات 28 میزان امسال نامزد شدهاند. مطابق تقویم انتخاباتی، فهرست ابتدایی نامزدان انتخابات در هفتم سرطان و فهرست نهایی آن در دوازدهم اسد اعلام میشود. ثبتنام نامزدان یکی از مراحل مهم پروسه ملی انتخابات است که اکنون این مرحله به پایان رسیده است.
مرحله مهم دیگر پروسه ملی انتخابات، ثبتنام رأیدهندگان است. این مرحله از 25 حمل آغاز شد و تا پنجم سرطان ادامه مییابد. براساس آخرین آمار کمسیون مستقل انتخابات، بیش از 6 ملیون و 381 هزار نفر رأیدهنده برای شرکت در انتخابات ثبتنام شدهاند. بیش از دو ملیون این رقم را زنان تشکیل میدهند. مراحل اول و دوم ثبتنام رأیدهندگان در مراکز ولایتها و ولسوالیها در 22 جوزا پایان یافت و مرحله سوم ثبتنام در مراکز روستاها در حال جریان است.
این دو مرحله در شرایطی در حال نهایی شدن است که کمسیونهای انتخاباتی با مشکلات زیادی دست به گریبان هستند. یکی از این مشکلات، قوام نیافتن ساختارهای قانونی است که برای پیشبرد امور انتخابات در قانون مربوط به انتخابات پیشبینی شده است. این مشکل ضمن آنکه کار کمسیونهای انتخاباتی را با کندی و اخلال روبهرو کرده است، زمینه را برای انجام بازی سیاسی با پروسه انتخابات نیز فراهم ساخته است.
حدود یک و نیم ماه پیش، شهلا حق از سرپرستی ریاست دارالانشای کمسیون مستقل انتخابات کنار رفت. به تعقیب آن کمسیون مستقل انتخابات برای پر کردن این خلاء یک فهرست سه نفری را به منظور تعیین یکی از آنها برای ریاست دارالانشای این کمسیون به ریاست جمهوری فرستاد. ریاست جمهوری بر خلاف حکم صریح قانون انتخابات با این فهرست موافقت نکرد و خواستار معرفی افراد بیشتری برای تعیین رییس دارالانشای کمسیون مستقل انتخابات شد. هرچند گفته میشود که این فهرست آماده شده و در اختیار ریاست جمهوری نیز قرار گرفته است، ولی رییس جمهور تا هنوز از میان این فهرست دست به گزینش نزده است. این در حالی است که ریاست دارالانشاء یک پست بسیار مهم و کلیدی در ساختار کمسیون مستقل انتخابات عنوان شده است.
در کنار این، کمسیون شکایات انتخاباتی نیز تا حال موفق به ایجاد دفاتر ولایتی خود در 34 ولایت کشور نشده است. برای تشکیل دفاتر ولایتی کمسیون شکایات انتخاباتی در هر ولایت به سه نفر عضو نیاز است و هر سه نفر نیاز به تأیید ریاست جمهوری دارد. مسوولان کمسیون شکایات انتخاباتی مدعی هستند که آنها فهرست کسانی را که برای عضویت در دفاتر ولایتی این کمسیون درخواستی داده بودند، مدتها پیش نهایی کردهاند و به ریاست جمهوری فرستادهاند. با این حال، رییس جمهور در این باره هم تا حال فیصله نهایی خود را صادر نکرده است و تابع آن تا هنوز دفاتر ولایتی کمسیون شکایات انتخاباتی نیز در 34 ولایت ایجاد نشده است. این در حالی است که مطابق قانون انتخابات، دفاتر ولایتی کمسیون شکایات انتخاباتی باید یک ماه پیش از شروع ثبتنام نامزدان انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها ایجاد میشد و به کار آغاز میکرد. از جانب دیگر، قفلی که ماهها پیش به دروازه دفتر کمسیون مستقل انتخابات در ولایت غزنی زده شده است، تا حال باز نشده است. به دلیل این مشکل، روند ثبتنام رأیدهندگان در مرکز غزنی و تمام هژده ولسوالی آن مختل شده است. همچنان در حالی که مرحله ثبتنام نامزدان انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها در سراسر کشور پایان یافته است، در غزنی حتا یک نفر چانس ثبتنام را نیافته است. کمسیون مستقل انتخابات بارها تلاش کرده است تا این مشکل را حل کند اما موفق نشده است. حکومت نیز تا هنوز برای حل این مشکل اقدام عملی نکرده است و مردم غزنی در عالم بیسرنوشتی قرار گرفتهاند.
کمبود بودجه و مشکلات تخنیکی از دیگر مواردی است که در جریان ماههای گذشته در کمسیون مستقل انتخابات مشاهده شده است. به تازگی گلاجان عبدالبدیع صیاد، رییس این کمسیون، اعتراف کرد که کمسیون مستقل انتخابات با مشکلات مالی و تخنیکی روبهرو است. صیاد افزود که علیرغم این مشکلات، کار کمسیون مستقل انتخابات به خوبی در تمام ولایتها به پیش میرورد! از دید او، علت بروز این مشکلات در کمسیون مستقل انتخابات، عدم همکاری به موقع نهادهای بینالمللی با این کمسیون است.
این مشکلات در کنار تهدیدات امنیتی، تصور ناشفاف از انتخابات پیشرو به دست میدهد. از همین حالا مشخـص است که کمسیـون مستقـل انتخـابـات در دام بـازیهـای سیاســی افتـاده است و برای اجرای امور انتخاباتی با دستـان نیمهبسته عمل میکند. از این رو، تصور نمیشــود که انتخابات ولسی جرگه و شوراهای ولسوالیها عاری از مشکلات برگزار و توقع مردم از این انتخابات آن گونه که هست، برآورده شود. اگر تمام عوامل و نهادهای انتخاباتی برای مدیریت سالم انتخابات کمر خود را محکم بسته نکنند، تاریخ ناخوشایند انتخاباتهای گذشته در کشور بار دیگر تکرار خواهد شد؛ اتفاقی که به هیچ صورت به نفع دموکراسی و مردمسالاری در افغانستان نیست.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید