شرایط زندگی برای نسل آهوی مارکوپولو و پلنگ برفی در منطقه پامیر بدخشان، در حالى بهتر شده که پیش از این نگرانی از شکارهای غیرقانونی و خطر انقراض نسل این حیوانات کمیاب وجود داشت.
مسوولان محیط زیست از شکار آهوی مارکوپولو و پلنگ برفى و انقراض نسل آن در سه دهه گذشته ابراز نگرانى کرده می‌گفتند که این حیوانات توسط قاچاق‌بران شکار و به خارج، به‌خصوص پاکستان و تا حدى به تاجیکستان، انتقال می‌گردد.
اما حالا، این مسوولان می‌گویند که تعداد این دو حیوان رو به افزایش است. غلام نبی “سرفراز” رییس اداره محیط زیست بدخشان، به پژواک گفته که در سه دهه جنگ، تعداد آهوى مارکوپولو در واخان کم‌تر از یك‌هزار رأس بود، اما براساس سروى جدید، اکنون به 2 هزار رأس بالغ می‌گردد.
وى افزود که تعداد پلنگ برفى که حیوان چُست و چالاک است، نیز رو به افزایش بوده و اکنون به ٦٠ قلاده می‌رسد؛ حال آن‌که در گذشته کم‌تر از این تعداد بود. سرفراز” علاوه کرد که در گذشته نسل این حیوانات بر اثر جنگها، قطع جنگلات و شکار غیرقانونی رو به انقراض بود، اما طی سال‌های اخیر به نگه‌داشت حیوانات و پرندگان، توجه شده و تدابیر جدی برای قطع جنگلات اتخاذ گردیده است: “ما در دو سال اخیر، هیچ راپوری درمورد قطع جنگلات و شکار حیوانات نداشته‌ایم که به همین علت، دوباره بدخشان شاهد رو به زیاد شدن دو نوع حیوان مارکوپولو و پلنگ برفی می‌باشد.”
آهوى مارکوپولو که به نام گوسفند مارکوپولو نیز یاد می‌شود، عمدتاً در منطقه سرگز پامیرها که با چین سرحد دارد، زندگى می‌نماید. این حیوان، با گوشت لذیذ، شاخ زینتى و پوست شفاف، تا ٥٠ هزار دالر و پوست یک پلنگ برفى تا 100 هزار دالر قیمت دارد. عمر آهوى مارکوپولو ١٦ تا ١٨ سال بوده و شاخ‌هاى آن، به ٦٠ تا ٧٠ انچ مى‌رسد. پاهاى آن نسبت به دیگر آهوها باریک و اما قوى است. این حیوان توانایى دویدن زیاد را دارد و پرش آن، بین ١٠ تا ١٥ مترمی‌باشد.
این‌که چرا این نوع آهو را آهوى مارکوپولو می‌نامند، محققین می‌نگارند که مارکوپولوی ایتالیایی در 20 سالگی (1274 میلادی) با پدرش نکیلاپولو و کاکایش ماتیوپولو به خاطر تجارت به سیاحت آسیا برآمد و از راه پامیر بدخشان به چین رفت. قبل از مسافرت مارکوپولو به چین، اروپایى‌ها از چین و مارکوپولو معلومات نداشتند که بعد از نشر کتاب سیاحت مارکوپولو، تجارت، سیاحت و استعمار غربى‌ها شروع شده و آگاهى آن‌ها از موجودیت ثروت در آسیا و چین افزایش یافت. آن‌ها در اثر مطالعات به این نتیجه رسیدند که برخى از شکارچیان در حصه ناف چوچه آهوى مارکوپولو، یک سرخى را دیده اند که از آن، بوى خوب به مشام می‌رسد که احتمال می‌رود این آهو، با آهوى مشک ختن که در ایالت سنکیانگ چین است، ممزوج شده باشد.
رییس اداره محیط زیست بدخشان می‌گوید که قبل از جنگها در زمان سلطنت ظاهرشاه، شمار زیادی از سیاحان خارجى با مصارف بلند به پامیرها مى‌آمدند و این نوع آهوها را تماشا و یا شکار می‌کردند. یک سیاح در بدل پرداخت پول به دولت، صرف حق یک فیر مرمی را داشت؛ اگر آهو شکار می‌شد، خوب و اگر نه دیگر حق شکار را نداشت و از این درک، دولت عاید خوب به دست مى‌آورد.
از سوى دیگر، سازمان ملل متحد ۶ نوامبر را به عنوان روز جهانی حفاظت از محیط زیست در جنگ و منازعه اعلام کرده و گفته است که پامیرهای بزرگ و کوچک بدخشان، از جمله مناطق حفاظت‌شده و از نظر زیست محیطی دارای تنوع زیادی می‌باشد. به گفته منبع، این مناطق به دلیل داشتن موقعیت خاص یکی از مناطق منحصر به فرد در جهان به حساب می‌آید. پامیرها پناهگاه حیوانات کمیاب بومی است. منبع علاوه کرد که گوسفند مارکوپولو، آهوی باختری، آهوی مشکین، پلنگ برفی و خرس قهوه‌ای، غژگاو و در حدود ۱۷ نوع حیوان وحشی ویژه، در این منطقه زندگی می‌کنند.
در سال‌هاى اخیر، دو نوع پلنگ و گله‌هاى آهو در بامیان نیز به مشاهده رسیده که به گفته مسوولان اداره حفاظت از محیط زیست، این تحول مى‌تواند توجه سیاحان خارجى را بیش‌تر جلب نماید. این دو نوع پلنگ، به نام‌هاى فارسی و پشک پلنگ یاد می‌شوند و در کوه‌هاى اطراف بند امیر و بند پیتو ولسوالی یکاولنگ و کوه‌های شش پُل مرکز بامیان دیده شده است. پلنگ فارسی با پلنگ عادی فرق دارد و از یک نسل خاص پلنگ می‌باشد و نسبت به پشک پلنگ بزرگ‌تر است، اما پشک پلنگ که گربه وحشی نیز به آن اطلاق می‌شود، شبیه پلنگ و کوچک‌تر از پلنگ فارسى می‌باشد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید
