موضوع طلاق، به روش “سه طلاقه”، در حال حاضر در ستره محکمه هند تحت بررسی و موشکافی قرار دارد. طبق قوانین شرعی، هرگاه یک مرد سه بار کلمه طلاق را برای جدایی از همسرش تکرار نماید، خانم وی طلاق میشود. با این حال، اخیراً ستره محکمه هند به درخواست شماری از زنان مسلمان این مسأله را زیر بررسی قرار داده است، اما گروههای مذهبی اسلامی طی یک گردهمایی در اطراف ساختمان ستره محکمه، خواهان قطع گفتگوها در این مورد شدهاند.
خانم افرین رحمان 28 ساله یکی از همین زنان است که اخیراً شوهرش وی را با گفتن “سه طلاق”، از خانه رانده است. وی میگوید: “شوهرم همراه خانوادهاش، به خاطر کمی و کاستی در مقدار طویانه و جهیزیه، با من سر ناسازگاری گذاشت و بالایم سه تهمت بزرگ و جعلی را روا داشت که حتا جرئت به زبان آوردنش را هم ندارم. نخست مرا به خانه پدرم فرستاد و بعداً با دستخط شوهرم و امضای دو شاهد، برایم طلاق خط فرستاد.”
خانم زکیه سومن، بنیانگذار “جنبش زنان مسلمان هند” که وی نیز یکی از همین معترضان است، میگوید: “این عمل در اکثر کشورهای اسلامی منع است، زیرا قرآن کریم هرگز در مورد سه طلاق چیزی نگفته است. قرآن کریم عروسی را یک تفاهم و قرارداد اجتماعی میخواند که در آن هر دو جانب نسبت به همه چیز حتا قضیه طلاق حقوق مساوی دارند. ضمناً قرآن کریم در همچو حالات از زن و شوهر میخواهد برای دستیابی به مصالحه تلاش نمایند، حتا قبل از اتخاذ تصمیم، یک مدت سه ماهه را غرض رسیدن به تفاهم، برای شان پیشنهاد میکند.”
اما عالمان دنیای اسلام روش “سه طلاق” را مطابق ارشادات قرآن کریم و دین مقدس اسلام دانسته و هر نوع بحث و تعدیل در مورد آن را غیرقابل قبول قلمداد میکنند. به قول آنها، قبل از رسیدن به مرحله طلاق و جدایی، باید وقت کافی برای رسیدن به تفاهم در اختیار زن و شوهر گذاشته شود. محمد سلیم، یکی از اعضای بورد اسلامی که از ادامه روش “سه طلاق” دفاع میکند، میگوید: “مشکل ریشه در نفهمیها دارد. اسلام در مجموع طلاق را یکی از نفرتانگیزترین اقدامات زندگی میخواند. ولی مردم مجبور هستند از این روش استفاده کنند. مثلاً شرابخواری در اسلام منع است، ولی شماری از مسلمانان دست به این کار میزنند. اما باید بگویم که این مسأله چیزی نیست که حکومت یا کدام نهاد دیگر در مورد آن اتخاذ تصمیم کند. این مشکل باید در سطوح اجتماعی حل و فصل شود.”
حکومـت هنــد در حـال حاضــر جـانب زنانـی را گرفته است که خواهان منع روش “سهطلاقه” هستند. روی شنکر پرساد، وزیر عدلیه هند، میگوید: “ما براساس قانون موقف خویش را اتخاذ نمودهایم. در قانون اساسی هند، مرد و زن از حقوق مساوی برخوردار هستند و در مسأله طلاق هم قضیه چنین است.”
اما محمدسلیم این کار را به مثابه حمله به شعایر و آزادیهای مذهبی دیگران تلقی کرده و میافزاید: “بلی، من با این حرف که همه از قوانین و شرایط مشابه برخوردار باشند موافقم، ولی مسایل مذهبی و اعتقادات شخصی چیز دیگری است و کسی نمیتواند ما را از این حق محروم کند.”
از جانبی هم، مسلمانان نیز در این مورد اتفاق نظر کامل ندارند. به طور مثال، شماری از آنها مانند سعدیه دهلوی، نویسنده و فعال اجتماعی، طرفدار منع روش “سهطلاق” بوده و چنین میگوید: “آوردن اصلاحات و ریفورم در قوانین اجتماعی هرگز توسط افراد صورتپذیر نیست و حکومت و محاکم باید در این قسمت پیشقدم شوند. تطبیق قوانین همگانی، مدافع حقوق اجتماعی و مذهبی تمام مردم به شمول زنان مسلمان است.”
اما هرچه باشد مسلمانان به آن چیزی قناعت میکنند که در متون دینی و ارشادات دین مقدس اسلام تجلی یافته و آن را به خیر و صلاح زنان دانسته است.