سنگ مرمر هرات، بزرگ‌ترین سرمایه دولت در حوزه غرب در بازارهای جهان از رونق خوبی برخودار می‌باشد، اما ناامنی و قاچاق سنگ پروسس ناشده به ایران سرمایه گذاران را در بخش استخراج و پروسس آن به چالش مواجه کرده است. سنگ مرمر هرات، بزرگ‌ترین سرمایه دولت در حوزه غرب در بازارهای جهان از رونق خوبی برخودار می‌باشد، اما ناامنی و قاچاق سنگ پروسس ناشده به ایران سرمایه گذاران را در بخش استخراج و پروسس آن به چالش مواجه کرده است.
رییس جمهور کشور، سال قبل در دومین سفراش به ولایت هرات، به قاچاقبران سنگ مرمر در این ولایت هشدار داده، گفت: “سنگ مرمر هرات دیگر مورد دست‌برد شركت‌های استخراج كننده قرار نخواهد گرفت.”
معدن سنگ مرمر در ولسوالی چشت در 100 کیلومتری جنوب شرق ولایت هرات موقعيت دارد، در حال حاضر، نزدیک به 40 فابريكه پروسس اين سنگ در شهرك صنعتی فعاليت دارند.
اکنون، مسوولان اتحادیه صنعت‌گران هرات، از عدم عملی شدن تعهد رییس جمهور غنی، مبنی بر صادرات سنگ مرمر پروسس ناشده، انتقاد می‌کنند.
آنان می‌گویند: چند روزی اين وعده ریيس جمهور عملی شد، اما پس از مدتی شرکت‌های قراردادی معدن سنگ مرمر، به صورت مجدد سنگ های پروسس ناشده را قاچاق و به ایران به فروش می‌رسانند.
حمیدالله خادم، رییس اتحادیه صنعت‌گران هرات، در مصاحبه‌ای به کلید، ناامنی در ساحه معدن سنگ مرمر و هم‌چنان انتقال این سنگ به گونه پروسس ناشده به کشورهای همسایه به ویژه ایران را از چالش‌های اصلی فابریکه داران پروسس سنگ مرمر عنوان می‌کند.
با این وجود، خادم علاوه می‌کند، در حال حاضر این سنگ به 10 کشور آسیایی و اروپایی صادر می‌شود.
ترکیه، کوریایی جنوبی، ترکمنستان، تاجیکستان، ایران، ایتالیا از جمله کشورهای می‌باشند که بیشترین میزان سنگ مرمر هرات به آن کشور ها صادر می‌شود.
چندی پیش، مقام‌های کشور ترکمنستان نیز در سفری به هرات خواهان افزایش میزان صادرات سنگ مرمر این ولایت شدند.
حمیدالله خادم، رییس اتحادیه صنعت‌گران هرات، می‌گوید: “دولت ترکمنستان برای تشویق تاجران افغان جهت افزایش صادرات سنگ مرمر تعرفه‌های گمرکی را نیز کاهش داده است.”
خادم می‌افزاید: “پس از تنظیم برنامه‌های تاجران و شرکت‌های داوطلب صادرات سنگ مرمر به کشور ترکمنستان افزایش خواهد یافت.”
به گفته مسوولان اتحادیه صنعت‌گران، بزودی نمایشگاه بین‌المللی در کشور ترکمنستان برگزار خواهد شد که در بیشتر بخش‌های آن سنگ مرمر هرات به نمایش گذاشته خواهد شد.
برخی تاجران و صاحبان فابریکه‌های پروسس سنگ مرمر، از برگزاری این نمایشگاه و هم‌چنان افزایش صادرات این سنگ ابراز خوش‌بینی می‌کنند.
احمد سعید عظیمیان، رییس دارالانشاء اتاق‌های تجارت ولایت هرات، می‌گوید: “در سال 1394 خورشیدی 350 هزار تن سنگ نیمه پروسس و 250 هزار متر مربع سنگ مرمر پروسس شده، به شماری از کشور های آسیایی و اروپایی صادر شده است.”
عظیمیان، علاوه می‌کند: “رفع محدودیت‌های گمرکی ترکمنستان، تاجران هرات را بر افزایش صادرات سنگ مرمر تشویق خواهد کرد.”
مسوولان اتاق‌های تجارت و صنایع در این ولایت، تهديدات امنيتی در ساحه معدن سنگ مرمر، قاچاق و استفاده كمتر از این سنگ در ساختمان سازی‌ها را از مشکلات اصلی فابريكه‌های سنگ مرمر در این ولایت عنوان می‌كنند.
در همین حال، مسوولان ریاست معادن و پطرولیم هرات، ضمن اشاره به اهميت جهانی اين سنگ، می‌گويند: چندین بار به صادر کنند‌گان سنگ مرمر تاكيد شده که بر بنیاد قانون معادن، پس از فراهم شدن نیاز های داخلی کشور و پروسس، می‌توانند این سنگ را به بیرون از کشور صادر کنند.
ریيس اداره معادن و پطروليم هرات، می‌گويد: “در حال حاضر 12 شركت قرارداد كننده، براساس تفاهم و هماهنگی با این ریاست، سنگ مرمر را استخراج می‌کنند.”
به گفته‌ای انجنیر عبدالجمیل الیاسی، رییس اداره معادن و پطروليم این ولایت، معادن مس، لیتیوم، طلا، زغال‌سنگ و سرب از جمله معادن بزرگ و مهم این ولایت محسوب می‌شود که در ولسوالی‌های چشت، رباط سنگی، غوریان، پشتون زرغون و گذره موقعیت دارد.
