انتخابات ریاست‌جمهوری در جوان‌ترین دیموکراسی آسیا یعنی تیمور شرقی در حالی برگزار گردید که ماموریت حفظ صلح ملل متحد در سال 2012 این کشور را ترک نموده‌است.
این چهارمین انتخابات ریاست‌جمهوری است که این کشور بعد از کسب استقلال خویش از کشور همسایه اندونیزیا، برگزار می‌نماید.
در انتخابات مذکور که هشت کاندید، سه کاندید مستقل و دو کاندید به نمایندگی از احزاب سیاسی، (دیموکراتیک پارتی و فریتلین پارتی) به رقابت پرداختند، یک ملیون و هفت صد و چهل هزار جمعیت واجد شرایط به پای صندوق‌های رای رفتند.
آقای “فرانچیسکو لوو اولوو گوتریس”، یکی از کاندید های انقلابی و مهم نیز یکی از کاندیدها بود که البته در دو انتخابات گذشته موفقیتی بدست نیاورده بود، ولی انتخابات امسال برای وی حال و هوای دیگری داشت.
آقای گوتریس که توسط حزب فریتلین و رهبر قهرمان آن “ژنانا گوسماوو”حمایت می‌شد، کمپاین موفقانه‌ای را برای رسیدن به چوکی ریاست‌جمهوری براه انداخت.
وی که متعهد است از هیچ کوششی در راه رسیدن به هدف‌اش دست نخواهد کشید، می‌گوید: “مبارزه و جنگ استقلال در مقابل متجاوزان به ملت آزادی بخشید، من 24 سال عمر خویش را صرف مبارزه برای آزادی کشورم نمودم تا اینکه در سال 1999 به هدف خویش نایل آمدم، اما حالا می‌خواهم عنوان رییس‌جمهور فقر را از کشورم ریشه کن نمایم، رسیدن به این هدف رویای من است و برای انجام آن تلاش می‌ورزم.”
تیمور شرقی، با داشتن 40 درصد جمعیت بی‌بضاعت، یکی از فقیر ترین کشورهای جهان محسوب می‌شود.
اقتصاد این کشور به شدت روی عواید بدست آمده از روغنیات می‌چرخد، اما به قول تحلیل‌گران هنوز هم وضعیت مالی خوبی ندارد.
یک تیم متشکل از 35 تن ناظران انتخاباتی از اتحادیه اروپا، 10 حوزه انتخاباتی از مجموع 13 حوزه در سراسر کشور را نظارت می‌کرد تا از شفافیت و منصفانه بودن پروسه اطمینان حاصل گردد.
خانم “ایزاسکن بیلباوو باراندیکا”، رییس تیم مذکور در حالی‌که پروسه انتخابات را در سراسر کشور قابل قبول و صلح آمیز توصیف کرد، افزود: “مردم تیمور، مقام‌های انتخاباتی، کاندید ها و نهاد های مدنی در مجموع در راستای برگزاری درست انتخابات کار نمودند تا یک پروسه شفاف و آزادانه را در مطابقت با قانون اساسی کشور به اتمام رسانیدند.”
خانم باراندیکا، هم‌چنان با شفاف خواندن پروسیجر های انتخاباتی تیمور شرقی، گفت: “ضمنا، پروسه نام نویسی رای دهندگان و کاندیدها غرض رفتن به پای صندوق‌های رای، شمارش آرا و اعلام نتایج همه و همه بطور روشن و واضح با ضمانت‌های کافی و با درنظرداشت تساوی و توازن جندر، کاملا بی‌عیب بود.”
آقای “کامیلو المیدا” یکی از استادان پوهنتون ملی تیمور شرقی، در مجموع وضعیت را قابل قبول دانسته، افزود: “هر چند اکثرا پروسه و معاملات سیاسی با جنجال و کشمکش‌ها همراه می‌شود، اما مردم تیمور شرقی نشان دادند که می‌توانند چنین اتفاقات را بدون جنجال و دشواری پشت سر گذارند، چون مردم به سیستم و ایجابات یک جامعه دیمواکراتیک واقف اند، از همین سبب طوری‌که مشاهده شد همه چیز به خوبی پیش رفت.”
وقتی پروسه رای دهی پایان یافت و رای‌ها شمارش گردید، نتایج نشان داد که آقای “لوو اولوو گاتریس” با 57 درصد رای، رییس‌جمهور آینده کشور است.
بدین صورت آقای گاتریس، اولین رییس‌جمهوری خواهد بود که مانند آقای “ژنانا گوسماوو” در سال 2002، در روند اول با رای اکثریت به عنوان رهبر کشور انتخاب می‌گردد.
