معلمان مرد شماری از مکتبها در حوزه غرب، در کنار تدریس، سرگرم بچهبازی و آزار جنسی شاگردان پسر اند. پرده از روی این موضوع در گفتگوهایی که کلیدگروپ با مقامهای محلی و مسوولان معارف حوزه غرب، کمیسیون مستقل حقوق بشر و شماری از شاگردان این مکتبها در ماه گذشته داشت، برداشته شد.
مسوولان کمیسیون مستقل حقوق بشر حوزه غرب میگویند که تنها در جریان امسال، 25 مورد شکایت از تلاش به آزار جنسی شاگردان در مکتبهای هرات و غور، ثبت این کمیسیون شده است. کودکانی که هدف آزار جنسی معلمان شان قرار گرفتهاند، بین 10 تا 15 سال سن دارند. به گفته این مسوولان، سال گذشته تنها پنج مورد آزار جنسی شاگردان مکتب در هرات ثبت شده بود. ملکه رسولی، معاون بخش حمایت از حقوق اطفال کمیسیون مستقل حقوق بشر در حوزه غرب، میگوید که از مجموع شکایتهای امسال، 20 مورد آن به سه مکتب در هرات و پنج مورد دیگر آن به دو مکتب در غور تعلق دارد. او گفت که براساس این شکایتها، معلمان مرد در ازای اعطای نمره کامیابی به شاگردان پسر، تلاش کردهاند از آنها استفاده جنسی کنند.
معاون بخش حمایت از حقوق اطفال کمیسیون مستقل حقوق بشر در حوزه غرب همچنان افزود که موارد آزار جنسی شاگردان پسر در مکتبهای حوزه غرب بسیار زیاد است ولی خود قربانیان و خانوادههای آنها حاضر نیستند تا این موارد برای پیگیری در نهادهای رسمی ثبت شود. به گفته ملکه رسولی، خانوادههای شاگردانی که مورد آزار جنسی معلمان مکتب قرار گرفتهاند، تصور میکنند که اگر برای پیگیری دوسیه تجاوز به پسران شان به نهادهای رسمی مراجعه کنند، شاید “آبرو” و “حیثیت” خانوادگی و اجتماعی شان از بین برود. او گفت که به همین دلیل بسیاری از واقعات تجاوز به متعلمان پسر در مکتبهای حوزه غرب پنهان مانده و کتمان میشود. خانم رسولی تصریح کرد، این در حالی است که به شکایتهایی که تا هنوز به کمیسیون مستقل حقوق بشر از آزار و اذیت جنسی شاگردان معارف راجع شده است، به طور مناسب رسیدگی شده است.
از دید ملکه رسـولی، آزار جـنسی کــودکان از ســـوی معلمــان در مکتــبهــای حــوزه غـــرب، ریشــه در سهلانگاری مسوولان معارف و همچنان عدم نظارت دولت از وضعیت مکتبها در این حوزه دارد. او تصریح کرد که در شماری از مکتبها حتا مدیران مکتب در امر آزار جنسی کودکان با معلمان بچهباز همدست هستند. رسولی به طور نمونه به مکتبی اشاره کرد که در آن سه نفر معلم در همکاری با مدیر شان تلاش کرده بودند تا 15 متعلم پسر را مورد تجاوز و آزار جنسی قرار دهند. این مقام کمیسیون مستقل حقوق بشر از وزارت معارف خواست برای مبارزه با آزار و اذیت جنسی شاگردان مکتب، نظارت خود از مکتبها را بیشتر کرده و به فکر اقدامات پیشگیرانه باشد.
ایجاد کمیته سمع شکایات در هرات
رییس معارف هرات ضمن تأیید چندین مورد اقدام به تجاوز جنسی به متعلمان پسر در شماری از مکتبهای این ولایت، میگوید که آزار جنسی شاگردان مکتب برایش قابل تحمل نیست. عبدالرزاق احمدی به کلیدگروپ گفت که فساد اخلاقی در مکتبهای هرات از ناهنجاریهای اجتماعی موجود در این ولایت ناشی شده و آنها در صدد مهار آن هستند. او گفت که به همین دلیل در چوکات معارف هرات کمیتهای زیر نام “کمیته سمع شکایات شاگردان” ایجاد شده تا بدین ترتیب به مشکلات شاگردان و شکایتهای آنها رسیدگی صورت گیرد.
رییس معارف هرات میگوید که او سه معلم و مدیر یک مکتب را که برای تجاوز به 15 متعلم پسر تلاش کرده بودند، از وظیفه برکنار کرده است. احمدی تصریح کرد که هنوز جرم آنها کاملاً ثابت نشده و تحقیقات پیرامون این موضوع جریان دارد. او گفت که برای بررسی دوسیه این افراد هیأتی متشکل از نمایندگان ریاست معارف، مقام ولایت، کمیسیون مستقل حقوق بشر، څارنوالی و شورای ولایتی ایجاد شده است. احمدی افزود در صورتی که جرم مدیر و سه معلم این مکتب ثابت شود، آنها را به ادارات عدلی و قضایی معرفی خواهند کرد.
مشاور فرهنگی و اجتماعی والی هرات میگوید که آزار جنسی شاگردان در مکتبهای هرات یک حرف تازه نیست بلکه طی سالهای گذشته نیز دهها مورد شکایت در این خصوص وجود داشته است. محمدانورمتین تصریح کرد که بیشتر قضایای تجاوز جنسی به شاگردان مکتب از سوی اقارب قربانیان تجاوز کتمان میشود و بعضی از قضایا نیز به دلیل نبــود اسنــاد بــرای اثبـات آن، از پیگیری نهادهای عدلی و قضایی باز میماند. او از ریاست معارف هرات خواست با پدیده بچهبازی و آزار جنسی شاگردان مکتب در این ولایت به طور جدی مبارزه کند.
آزار جنسی شاگردان مکتب در غور
رییس معارف غور میگوید که در شماری از مکتبهای این ولایت، نه تنها شاگردان پسر که شاگردان دختر نیز مورد آزار جنسی قرار گرفتهاند. خلیلاحمد مبارز اما آمار مشخصی از قربانیان تجاوز جنسی در مکتبهای غور ارایه نکرد. به گفته او، در کنار معلمان، محافظان امنیتی مکتبها نیز به آزار جنسی متعلمان دختر و پسر اقدام کردهاند.
طبق معلومات رییس معارف غور، شکایتهایی که آنها امسال از قضایای آزار جنسی شاگردان ثبت کردهاند، مربوط به دو باب مکتب در شهر فیروزکوه میشود. به گفته مبارز، عاملان تجاوز جنسی به متعلمان این دو مکتب، وابسته به افراد زورمند محلی اند. او گفت که نام آنها را نمیتواند افشا کند. مبارز اما تصریح کرد که فعلاً به قضایای تجاوز جنسی به شاگردان در این دو مکتب، از راه گفتگو در یک نشست مشورتی با حضور معلمان این مکتبها، رسیدگی شده است.
اما والی غور، وجود فساد اخلاق و موارد آزار جنسی شاگردان معارف در این ولایت را رد میکند. محمدناصر خاضع میگوید که تا هنوز شکایت رسمی در این باره درج نشده است. قابل یادآوری است که در حال حاضر تعداد شاگردان معارف در غور 13 هزار نفر است. والی غور میگوید که در گذشته این رقم به بیش از 15 هزار نفر میرسید. خاضع علاوه کرد که حدود دو هزار متعلم امسال به دلیل ناامنی و فقر در غور دست از ادامه آموزش کشیدهاند.
بادغیس و فراه
بعضی از مقامهای محلی در ولایتهای بادغیس و فراه میگویند که احتمال دارد شاگردان در شماری از مکتبهای این دو ولایت از سوی معلمان شان مورد آزار جنسی قرار بگیرند، ولی تا هنوز کدام شکایت رسمی در این خصوص ثبت نشده است. عبداللهمشوانی، رییس معارف بادغیس، به کلیدگروپ گفت که خانوادهها نمیخواهند تجاوز جنسی به کودکان شان در مکتبها را به دولت گزارش دهند و از همین رو هیچ شکایت رسمی در این زمینه وجود ندارد. با این حال، والی بادغیس میگوید که حکومت محلی به موضوع مصوونیت شاگردان توجه ویژه دارد. محمدانور اسحاقزی تأکید داشت در صورتی که متعلمی از سوی استادان مکتب مورد تجاوز و آزار جنسی قرار گیرد، عاملان تجاوز را به چنگ قانون خواهند سپرد.
محمدناصر مهری، سخنگوی والی فراه، نیز احتمال میدهد که شاگردان در مکتبهای دوردست فراه، به ویژه در ساحاتی که ریاست معارف به دلیل ناامنی نمیتواند نظارت کند، مورد آزار جنسی از سوی معلمان شان قرار میگیرند. او گفت با این وصف تا هنوز شکایت رسمی از آزار جنسی شاگردان مکتب توسط معلمان شان در فـراه ثبــت نشــده است. اما صابرفاروقی، رییس معارف فراه، وجود فساد اخلاقی در مکتبهای این ولایت را کاملاً رد میکند. او میگوید که آنها به طور مستمر از مکتبهای فراه نظارت دارند و به مشکلات شاگردان به اسرع وقت رسیدگی میکنند.
خانوادهها و شاگردان
شماری از خانوادهها و اولیای شاگردان در گفتگو با کلیدگروپ از وجود فساد اخلاقی در برخی از مکتبهای حوزه غرب، بهویژه هرات، بسیار نگران اند. آنها مدعی اند که معلمان از پسران شان در ازای نمره کامیابی طمع جنسی بردهاند و حتا به آنها تجاوز کردهاند. بعضی از خانوادههای شاگردانی که در مکتبهای هرات قربانی آزار جنسی شدهاند، میگویند که ریاست معارف این ولایت به شکایتهای آنها رسیدگی نکرده است. آنها ریاست معارف هرات را به حمایت از معلمانی متهم میکنند که شاگردان مکتب در این ولایت را مورد آزار جنسی قرار دادهاند.
ما در این گزارش با دو نفر از متعلمان پسری صحبت کردهایم که ادعا دارند استادان شان از آنها تقاضای نامشروع و لواط کردهاند. سجاد، شاگرد صنف ششم مکتب در هرات، مدعی است که معلم مضمون اجتماعیات آنها از وی و شمار دیگر از همصنفیهایش خواستار لواط شده است. به گفته سجاد، معلم مضمون اجتماعیات به آنها پیشنهاد کرده است در صورتی که با او سکس کرده و فعل لواط انجام دهند، در امتحان نمره کامیابی به دست خواهند آورد. همچنان جواد، شاگرد صنف هشتم مکتب در هرات، مدعی است که سه تن از معلمان مکتباش برای او پیشنهاد کردهاند که در ازای لواط نمره کامیابی برایش میدهند. وی افزود که حتا یکی از این معلمان برایش گفته که اگر به خواست او تمکین کند برایش بایسکل نیز میخرد. سجاد و جواد از حکومت میخواهند با معلمانی که طمع جنسی از آنها داشتهاند در چهارچوب قانون برخورد کنند.
با این حال، اعضای شوراهای ولایتی هرات و غور میگویند که فساد مالی و اخلاقی در مکتبهای این ولایتها به دلیلی پررنگ است که نظارت درست توسط دولت از مکتبها انجام نمیشود. سید عظیمکبرزانی، عضو شورای ولایتی هرات، هشدار میدهد در صورتی که وضعیت به همین شکل ادامه پیدا کند، خانوادهها مانع رفتن فرزندان شان به مکتب خواهند شد.
همچنان فضلالحق احسان، رییس شورای ولایتی غور، وجود فساد اداری و اخلاقی در برخی از مکتبهای حوزه غرب را مایه ننگ برای سکتور معارف در کشور میداند. او از مقامهای وزارت معارف خواست که برای جلوگیری از احتمال رویگردانی مردم از مکتبها، افراد فسادپیشه در سکتور معارف را شناسایی و به نهادهای عدلی و قضایی معرقی کنند.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید