خياطی حرفهای است كه يكی از راههاي درآمد زنان شمرده ميشود. بسياري از زنان در افغانستان بعد از فرا گرفتن كورس خياطي، در خانههايشان مصروف دوخت لباسهاي زنانه ميشوند.
به اساس ارقام شوراي مركزي پيشهوران افغانستان، همين اكنون در 6 ولايت كشور مانند بلخ، تخار، كندز، ننگرهار، هرات و كابل به تعداد 700 زن به شكل مستقيم در خانه و يا در دكان مصروف خياطياند. از اين جمله 225 زن در هرات، 80 زن در سه دستگاه خياطي در ولايت ننگرهار،200 زن در نواحي شهر مزارشريف، 30 زن در كندز، 100 زن در ولايت تخار و 65 زن نيز در ولايت كابل مصروف دوخت لباسهاي زنانه در خانههايشان ميباشند، اما از اين تعداد تنها 25 زن در ولايت هرات توانستهاند، در بيرون از خانه در دكانهای كرايی مصروف كارهای خياطي باشند.
جدا از اين، زناني نيز در كابل هستند كه مانند مردان دكاني را به كرايه گرفته و در آن فعاليت مينمايند. يكي از اين زنان مرضيه است كه در قلعه وزير كارته سه كابل در جوار دكانهاي مردانه، دكان دارد.
وی میگوید: “مجبوريت و ضعف اقتصاد مرا وادار به كار خياطي در ايران ساخت. در نخست نزد زنی شاگرد نشسته و زمانی كه به افغانستان آمدم، كار خياطي را شروع نمودم. از مدت 10سال به اين سو علاوه بر اين دكان، يك دكان ديگر نيز در منطقه قلعه فتحالله باز كرده و مطابق به پلان هر دو را پيش ميبرم.”
او ميافزايد: “در ده سال گذشته حدود 100 شاگرد را هم در دكان و هم از طريق برخي از موسسات آموزشهاي خياطي دادهام؛ اما جاي تاسف اين است با وجودي كه من اولين زني استم كه دكان خياطي را مانند مردان پيش ميبرم اما مسوولان، موسسات و … توجه نكرده اند.”
به گفته او، عايد ماهانهاش حدود30 الي 40 هزار افغانی ميشود و اين عايد زماني بلند ميرود كه عيد و نوروز پيش رو باشد.
او با خشنودي ميگويد، با آن كه از شوهرش جدا شده و يك دختر نيز دارد، اما به آساني ميتواند از عهده اعاشه و اباطه دختر و فاميل پدرش نيز به در آيد و مسلكش بزرگترين منبع اقتصادي در خانوادهاش محسوب ميشود.
همين اكنون او كه به كمك خواهرش دو دكان را رهبري ميكند، با موجوديت 6 شاگرد ميتواند فرمايشات زياد را بپذيرد. “حميرا” شاگرد خياطي ظرافت ميگويد: “من از شش ماه به اينسو مصروف فرا گرفتن حرفه خياطي استم و كارهاي خورد و كوچك مانند دكمهدوزي، لايه چسپاندن، تورپا دوزي يا پسدوزي و اتوكاري ميكنم.”
به باور او، كار در اين راستا، از يكسو فرصت حضور در اجتماع را برايش فراهم كرده و از جانب ديگر ميتواند يك مسلك را ياد گرفته و در آينده به فاميلش از لحاظ اقتصادي كمك كند.
درهمين حال، نازي گل يكي از مشتريان ميگويد: “از يكسال به اينسو لباسهاي زنان خانواده را به مرضيه جان جهت دوخت ميآورم، قبل از اين لباسهاي دوخته شده را به نزد خياطان مرد ميبردم و از آنان ميخواستم تا طبق اندازه آن بدوزند، ولي نقص كار اين بود كه به تناسب بدن دوخته نميشد.”
از سوي ديگر همتي معاون شوراي پيشهوران افغانستان (امپا) ميگويد:” ما تلاش ميكنيم تا زنان بتوانند در كنار دكانهاي مردان، دكان خياطي داشته و كار نمايند. اين كار سبب ميشود تا زنان كه اجازه دوختن لباس را نزد مردان ندارند، بتوانند بدون محدوديت لباسهايشان را نزد خياطان زن بدوزند.”
به گفته او، آنان ميتوانند زنان خياط را در راستاي مختلف از جمله سهولت در قسمت نرخ كرايه از مالك دكان و … كمك نمايند. آنان همين اكنون روي قانون واحد كرايه كار ميكنند تا بتوانند كمك بزرگ براي پيشه وران كرده باشند.
او ميافزايد: “ما شش دوره خانمها را در راستاي خياطي آموزش دادهايم و هر دوره ما حد اوسط 13 زن بوده است، امامشكل اساسي زنان خياط اين است كه آنان آدرس مشخص كاري مانند دكان ندارند. موجوديت آدرس مشخص كمك ميكند تا آنان بتوانند بهتر كار نمايند.”
درحال حاضر در مجموع 72 هزار پيشه ور در سراسر افغانستان در شوراي مركزي پيشهوران ثبت بوده، اما فقط 15 هزار تن، كارشان هويدا بوده، ولي متباقي يا كار وقفهاي دارند و يا هم فعاليتشان مشهود نميباشد.
کلیدگروپ را در تویتر و فیس بوک دنبال کنید